Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ với bạn các bước đầu tư chứng khoán cho người mới. Khi đọc xong, bạn sẽ biết:

Những cách kiếm lợi nhuận từ chứng khoán
Các bước đầu tư chứng khoán từ chuẩn bị đến mua cổ phiếu và chọn lọc cổ phiếu.

Chứng khoán là gì? Có nên đầu tư chứng khoán không?

1. Chứng khoán là gì?

Chứng khoán là những giấy tờ chứng nhận người nắm giữ nó có quyền sở hữu một lượng cổ phần nhất định trong công ty phát hành.

Hiểu đơn giản tại Việt Nam, khi nhắc đến chứng khoán bạn có thể hiểu là gồm 2 loại là Cổ phiếu và Trái phiếu. Còn “đầu tư chứng khoán” thì đó thường là đề cập đến đầu tư cổ phiếu.

2. Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là giấy chứng nhận số tiền mà nhà đầu tư bỏ ra để góp vốn vào 1 công ty cổ phần. Người nắm giữ cổ phiếu chính là cổ đông của công ty.

3. Có nên đầu tư chứng khoán không?

Với những nhà đầu tư có kiến thức và vững tâm lý thì chứng khoán là thị trường đầy tiềm năng để đầu tư. Họ sẽ cố gắng chớp thời cơ đầu tư ngay khi thấy cơ hội đến. Còn với những người mới như bạn, chưa có cả kiến thức và tâm lý vững vàng thì đây là kênh đầu tư rất mạo hiểm.

Để bắt đầu, bạn hãy tìm cho mình một công ty môi giới uy tín hoặc một người thầy giàu kinh nghiệm. Hãy chuẩn bị trước cả tâm lý cho những biến động mạnh của thị trường sau này.

Chỉ đầu tư chứng khoán khi bạn có đầy đủ kiến thức về thị trường, cùng tâm lý sẵn sàng cho những rủi ro có thể xảy ra. Như mình đã khẳng định ở trên thì chứng khoán vẫn luôn là kênh đầu tư đầy tiềm năng vì:

Có mức lợi nhuận dài hạn

Cổ phiếu bạn sở hữu thường có lợi nhuận từ 6-7%/năm với công ty có tổng mức tăng trưởng trung bình. Còn với các công ty có tốc độ tăng trưởng mạnh thì sẽ mang đến lợi nhuận nhiều hơn. Nhất là khi dựa vào mua bán chênh lệch giá cổ phiếu.

Có tính thanh khoản cao

Tính thanh khoản chính là khả năng chuyển đổi thành tiền của loại tài sản. Có thể nói thị trường chứng khoán là nơi người mua và người bán thông qua cổ phiếu để rút ngắn thời gian thanh khoản. Từ đó, đảm bảo tính thanh khoản cao hơn rất nhiều hình thức đầu tư khác.

Có tính linh hoạt

Chứng khoán đem đến lợi nhuận cho nhà đầu tư dù có mức vốn thấp hay vốn cao. Sự linh hoạt thể hiện trong cả cách đầu tư và mua bán cổ phiếu. Đồng thời, giảm rủi ro cho những ai mua cổ phiếu và tham gia chứng khoán phái sinh với mong muốn đầu tư lớn.

Những cách kiếm lợi nhuận khi mua cổ phiếu

Khi tham gia vào thị trường, bạn có thể kiếm được lợi nhuận từ việc mua bán cổ phiếu. Dưới đây là nguồn lợi nhuận chính khi mua cổ phiếu:

Hưởng chênh lệch giá: Là chênh lệch giữa giá mua và giá bán
Nhận cổ tức: Nhận được tiền mặt hoặc cổ phiếu

1. Hưởng chênh lệch giá

Khi bạn mua hoặc bán cổ phiếu, lợi nhuận bạn thu về được tính theo công thức sau:

Lãi/lỗ = (Giá bán – Giá mua) x Số lượng cổ phiếu – (Thuế + Phí giao dịch)

Ví dụ:

Số cổ phiếu bạn mua: 1.000 cổ phiếu
Giá mua: 30.000 vnđ/cổ phiếu
Giá bán: 40.000 vnđ/cổ phiếu
Thuế: 0,1% giá trị giao dịch (áp dụng với riêng giao dịch bán)
Phí giao dịch: 0,15% giá trị giao dịch

Dựa vào đó, bạn có thể tính ra được như sau:

Phí giao dịch mua: 1.000 x 30.000 x 0,15% = 45.000đ
Phí giao dịch bán: 1.000 x 40.000 x 0,15% = 60.000đ
Thuế phải trả: 1.000 x 30.000 x 0,1% = 30.000đ

Vậy lợi nhuận bạn thu về là:

Lợi nhuận = (40.000 – 30.000) x 1.000 – (45.000 + 60.000 + 30.000) = 9.8650.000đ

2. Hưởng cổ tức

Cổ tức là số tiền hoặc cổ phiếu công ty sẽ trả cho bạn khi họ kinh doanh có lãi.

Ví dụ: Nếu công ty trả cổ tức 5.000 vnđ/cổ phiếu, bạn đang có 10.000 cổ phiếu thì bạn sẽ nhận được tiền cổ tức là 5.000 x 10.000 = 50.000.000 vnđ.

Các bước đầu tư chứng khoán cho người mới!

1. Chuẩn bị

Trước khi bỏ tiền ra đầu tư, bạn phải hiểu thật rõ chứng khoán là gì và làm sao để kiếm được tiền từ chứng khoán. Những điều này mình đã chia sẻ với bạn ở trên. Ngoài ra, cần biết cách mua cổ phiếu, trái phiếu, các quy định giao dịch, đặt lệnh,… để thành thục khi giao dịch trên sàn.

Bên cạnh đó, bạn nên tham khảo, học hỏi thêm kiến thức từ sách báo, tài liệu, các kênh thông tin và hơn hết, từ những người thầy giàu kinh nghiệm, thành công trên sàn chứng khoán.

2. Cách mua cổ phiếu

Để mua được cổ phiếu, bạn cần thực hiện theo các bước sau:

Mở tài khoản chứng khoán để giao dịch mua/bán cổ phiếu TẠI ĐÂY
Học cách xem bảng giá chứng khoán
Tìm hiểu về các quy định khi mua/bán

Cụ thể:

a. Mở tài khoản chứng khoán ở đâu tốt nhất?

Để mở tài khoản chứng khoán, bạn chọn công ty chứng khoán uy tín để mở tài khoản. Mỗi công ty sẽ có quy định và mức phí giao dịch khác nhau.

Mở tài khoản trực tiếp: Mang căn cước công dân hoặc chứng minh thư của bạn đến trực tiếp văn phòng giao dịch của công ty chứng khoán để mở tài khoản.
Mở tài khoản gián tiếp: Điền thông tin hồ sơ online, đính kèm xác nhận chữ ký và ảnh chụp CMND 2 mặt. Thời gian hoàn tất có thể mất đến vài ngày. Sau đó bạn sẽ được cấp tài khoản và trực tiếp tham gia vào hệ thống giao dịch của công ty đó.

Hiện mình đang giao dịch trên sàn TCBS thuộc ngân hàng Techcombank với mức phí giao dịch thấp nhất trên thị trường. Bạn có thể tham khảo mở tài khoản theo link dưới đây:

Mở tài khoản chứng khoán Online tại đây!

Hoặc tham khảo:

b. Học cách xem bảng giá chứng khoán

Khi có tài khoản rồi, bạn tiến hành tải phần mềm giao dịch chứng khoán về. Đây là công cụ giúp bạn xem được bảng giá chứng khoán, thực hiện đặt lệnh mua/bán, quản lý và chuyển tiền trực tuyến mà mỗi công ty đều có.

Bảng giá chứng khoán cho bạn biết mức giá mua/bán và khối lượng mua/bán mà các nhà đầu tư khác đặt lệnh trên sàn. Nếu bạn có nhu cầu mua hay bán cổ phiếu nào thì bạn cũng sẽ biết nên mua hay bán ở mức giá như thế nào là phù hợp.

Mỗi công ty chứng khoán sẽ có một bảng giá chứng khoán riêng. Bạn hãy nghiên cứu kỹ để biết được ý nghĩa của các dữ liệu xuất hiện trên bảng giá này nhé!

c. Thời gian giao dịch trên sàn

Bất kỳ sàn giao dịch nào cũng có quy định riêng của nó. Nếu muốn tham gia thì bạn phải tuân thủ theo. Tại Việt Nam hiện có 3 sàn giao dịch chứng khoán là: Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE), Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và sàn UPCOM (Unlisted Public Company Market – nơi giao dịch cho những công ty chưa niêm yết).

Các sàn đều mở cửa làm việc từ thứ 2 đến thứ 6, trừ những ngày lễ, Tết.

Thời gian giao dịch từ 9:00 sáng đến 2:45 chiều. Nghỉ trưa từ 11:30 sáng đến 1:00 chiều.

d. Một số lệnh giao dịch cổ phiếu cơ bản

Muốn mua cổ phiếu, bạn cần nắm được các lệnh giao dịch cơ bản. Sở giao dịch chứng khoán tại Việt Nam áp dụng 3 loại lệnh giao dịch sau:

Lệnh LO: Là loại lệnh giới hạn, cho phép nhà đầu tư mua cổ phiếu với mức giá xác định. Nếu chọn lệnh này, bạn có quyền đưa ra khoảng giá mong muốn điểm mua lượng cổ phiếu nào đó.
Lệnh MP: Đây là lệnh thị trường. Nhà đầu tư có thể dùng lệnh này liên tục trong phiên giao dịch. Họ sẵn sàng chấp nhận mua mã cổ phiếu nào đó bằng bất kỳ giá nào.
Lệnh ATO/ATC: ATO (Tại giá mở cửa) là lệnh nhà đầu tư đặt mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá mở cửa. Lệnh này chỉ có khối lượng mà không có mức giá cố định. Đồng thời chỉ có giá trị trong 15 phút của phiên khớp lệnh định kỳ từ 9h đến 9h15. Lệnh ATO luôn được ưu tiên trước các lệnh giới hạn trong quá trình so khớp lệnh.

Hết phiên ATO, các lệnh không được khớp sẽ bị hủy ngay lập tức và chỉ được áp dụng đối với các cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE. ATC (Tại giá đóng cửa) cũng tương tự như lệnh ATO. Khác ở chỗ có giá trị trong 15 phút của phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa từ 14h30 đến 14h45. Lệnh ATC áp dụng được với các cổ phiếu niêm yết trên HOSE và HNX.

Bản chất của lệnh ATO/ ATC là thể hiện mức độ mong muốn mua/ bán của nhà đầu tư với cổ phiếu đó là cực đại. Nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mọi giá chỉ để được quyền ưu tiên trước nhất trong giao dịch cổ phiếu. Nhà đầu tư nếu đã đặt lệnh vào thời gian phiên ATO và ATC thì sẽ không thể sửa hoặc hủy lệnh này dù không kiểm soát được mức giá mình sẽ mua hoặc bán. Trong 3 loại lệnh trên thì LO vẫn được dùng nhiều nhất vì phù hợp nhu cầu giao dịch của nhiều nhà đầu tư.

3. Cách chọn lọc cổ phiếu

Nếu bạn thực sự muốn kiếm tiền và làm giàu từ chứng khoán, hãy cố gắng xây dựng một phương pháp chọn lọc cổ phiếu tốt.

Thông thường sẽ có 2 trường phái đầu tư là phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản. Nếu muốn phân tích kỹ thuật, mình xin được mách nhỏ là hãy cài đặt phần mềm Amibroker giúp xây dựng các chỉ báo kỹ thuật nhằm hỗ trợ cho việc mua bán. Trong phạm vi bài viết này, mình sẽ giới thiệu đến bạn 2 chiến lược chọn lọc cổ phiếu được áp dụng nhiều nhất trên thị trường:

a. Phương pháp CANSLIM

Đây là phương pháp toàn diện khi kết hợp giữa phân tích kỹ thuật với các chỉ số phân tích cơ bản của nhà đầu tư huyền thoại William J. O’Neil.

Phương pháp CANSLIM – đầu tư phòng thủ này mang lại ít rủi ro, lợi nhuận ổn định nếu có kỷ luật và tuân theo nguyên tắc. CANSLIM rất hiệu quả khi áp dụng tại Việt Nam nên nếu bạn mới bước vào tìm hiểu thị trường, mình khuyên hãy bắt đầu với phương pháp này.

b. Phương pháp 4M

Đây là phương pháp lấy ý tưởng từ cách thức đầu tư giá trị của Warren Buffett. 4M là viết tắt cho 4 vấn đề rất quan trọng có liên quan đến cổ phiếu đó là:

Meaning: Chọn công ty có ý nghĩa với bạn
Moat: Công ty phải có lợi thế cạnh tranh
Management: Công ty sở hữu đội ngũ quản trị tốt
Margin of safety: Cổ phiếu có biên an toàn đủ lớn, cụ thể là giá cổ phiếu phải nhỏ hơn giá trị nội tại của công ty.

Trên đây là những kiến thức cơ bản nhất để bạn học cách đầu tư chứng khoán, hãy đọc thật kỹ để hiểu bản chất của việc đầu tư. Bên cạnh đó, bạn nên đọc thêm nhiều sách chuyên ngành chứng khoán và học cách phân tích số liệu trong báo cáo tài chính hoặc phân tích kỹ thuật. Để từ đó biết cách chọn mua cổ phiếu ở mức giá tốt nhất!

Tìm hiểu thêm:

Hướng dẫn đầu tư chứng khoán từ A đến Z!